روستای کاله‌دره، شهرستان سردشت، استان آذربایجان غربی

موقعیت جغرافیایی و اقلیمی:
روستای کاله‌دره یکی از آبادی‌های کوچک شهرستان سردشت در استان آذربایجان غربی ایران است و در بخش مرکزی شهرستان و دهستان گورک واقع شده است. این روستا در غرب روستای بناو و در محدوده عشایری گورک قرار دارد و در کنار دریاچه سد سردشت واقع شده است. نام روستا برگرفته از ترکیب واژه‌های محلی «کاله» به معنای دیوار یا پرتگاه و «دره» به معنای دره خطرناک است، که بیانگر موقعیت طبیعی صعب‌العبور و کوهستانی روستا است. روستا در میان رشته‌کوه‌ها و جنگل‌های سرسبز سردشت واقع شده و دسترسی زمینی آن از طریق جاده شوسه (شن‌ریزی شده) فراهم می‌شود.
ارتفاع متوسط روستا از سطح دریا ۱۰۵۷ متر و شرایط اقلیمی آن بسیار مرطوب با میانگین بارش سالانه ۱۲۹۵ میلی‌متر است. میانگین دمای سالانه حدود ۱۰٫۵ درجه سانتی‌گراد است.
جمعیت و سکونتگاه:
براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت روستای کاله‌دره ۵۷ نفر بوده است که شامل ۲۶ مرد و ۳۱ زن در ۱۴ خانوار و ۹ واحد مسکونی می‌باشد. سکونتگاه به صورت متمرکز و دائمی است و ساختار طبیعی روستا با توجه به موقعیت کوهستانی، دارای پرتگاه‌ها و دره‌های خطرناک اطراف است.
خانواده‌های برجسته:
مهم‌ترین خانواده روستا، خانواده حمزه کاله‌دره است. حاج حمزه، بنیان‌گذار این خانواده، چهار پسر داشت: محمود قاسمی، حاج محمد قاسمی، حاج مولان قاسمی و حاج حسن قاسمی. اکثریت ساکنان کنونی روستا از نوادگان این چهار نفر هستند و همه با نام خانوادگی قاسمی شناخته می‌شوند. اعضای این خانواده علاوه بر سکونت در روستا، در شهرهای سردشت و ربط پراکنده شده و در امور اجتماعی و فرهنگی منطقه نقش برجسته‌ای دارند. این اطلاعات با گفتگو حضوری با حاج حمزه آقا کاله‌دره و آقای علی قاسمی (نواده حاج حمزه کاله‌دره) در تاریخ ۳۱ شهریور ۱۴۰۴ در شهر ربط تأیید شده است.
اقتصاد و معیشت:
فعالیت‌های اقتصادی ساکنان شامل زراعت (گندم و یونجه در حدود ۱۲۰ هکتار)، باغداری، دامداری، زنبورداری و پرورش ماهی است. محصولات کشاورزی و دامپروری عمدتاً در بازارهای سردشت و ربط عرضه می‌شوند و اهالی برای خرید مایحتاج و فروش تولیدات خود به این مراکز مراجعه می‌کنند.
امکانات و زیرساخت‌ها:
روستا دارای شبکه سراسری برق، مسجد و مدرسه ابتدایی است اما فاقد گاز لوله‌کشی، آب لوله‌کشی، انرژی نو (خورشیدی یا بادی)، حمام عمومی، سالن یا زمین ورزشی می‌باشد. دسترسی به اینترنت و وسایل نقلیه عمومی محدود است. اهالی برای دریافت خدمات آموزشی، بهداشتی و اداری به روستاهای مجاور و شهرهای سردشت و ربط مراجعه می‌کنند.
گردشگری و محیط طبیعی:
روستای کاله‌دره به دلیل موقعیت کوهستانی و جنگلی، دارای پتانسیل گردشگری طبیعی و اکوتوریسم است. چشم‌اندازهای اطراف، پرتگاه‌ها و دره‌های مشرف، محیطی جذاب برای طبیعت‌گردان و عکاسان فراهم می‌کند. نزدیکی به دریاچه سد سردشت و مناطق عشایری اطراف، اهمیت فرهنگی و طبیعی روستا را افزایش داده است.

دانشنامه سردشت-محمدفاضل شوکتی

منابع و مآخذ:
•مرکز آمار ایران، سرشماری عمومی نفوس و مسکن، ۱۳۹۰.
•سازمان نقشه‌برداری کشور، اطلاعات جغرافیایی و توپوگرافی روستای کاله‌دره.
•منابع محلی و بررسی‌های میدانی شهرستان سردشت.
•گفتگو حضوری با حاج حمزه آقا کاله‌دره و آقای علی قاسمی (نوه حاج حمزه آقا کاله‌دره)، ۳۱ شهریور ۱۴۰۴، شهر ربط.