مسجد تاریخی بشر و عون، روستای بیژوی (آلان)، سردشت: ۱. معرفی: مسجد بشر و عون یکی از مساجد تاریخی روستای بیژوی (اسلام‌آباد) در بخش مرکزی شهرستان سردشت، استان آذربایجان غربی ایران است. این مسجد به یاد بشر و عون، از اصحاب صدر اسلام ساخته شده و به‌عنوان مرکز مذهبی و فرهنگی مهم روستا و منطقه شناخته می‌شود.¹ ۲. تاریخچه: بر اساس منابع محلی و کتاب «از یاد رفتگان» اثر حاج ماموستا دکتر احمد شریعت‌پناه، مسجد بشر و عون در سال ۱۸ هـ.ق تأسیس شده است و طی بیش از یک هزار سال، حداقل ۳۶ مرحله تعمیر و بازسازی داشته است.² آخرین بازسازی جامع مسجد در سال ۱۳۸۶ ش با مشارکت اهالی خیر و به مدیریت و معماری استاد محمد شریعت‌پناه، همراه با همکاری میرزا صالح شریعت‌پناه، ماموستا ملا محمد شریعت‌پناه، میرزا عمر نجیبی و شیخ احمد نقشبندی انجام شد.² این بازسازی شامل سه طبقه و استفاده از مصالح و تکنولوژی روز بود. در پی کنی دیوار مسجد، آثار و اشیایی مربوط به دوره پیش از اسلام، از جمله کوزه‌های گندم، کشف شد که نشان‌دهنده قدمت طولانی این مکان است.² ۳. معماری و ساختار: مسجد بشر و عون دارای سه طبقه، فضای داخلی وسیع، و امکانات مناسب برای عبادت و فعالیت‌های فرهنگی است. در محل دفن بشر و عون، مسجدی ساخته شده و درختانی غرس گردیده که اهمیت مذهبی و فرهنگی این مکان را تقویت می‌کند.² ۴. نقش فرهنگی و مذهبی: این مسجد علاوه بر جایگاه مذهبی، محل تجمع اهالی برای مراسم دینی و فرهنگی است و یادبود اصحاب صدر اسلام را در خود حفظ کرده است. مشارکت فعال مردم روستا و معماران محلی در بازسازی‌های متعدد، اهمیت اجتماعی و فرهنگی مسجد را نشان می‌دهد.² ______________________________________
پانویس‌ها : 1.منابع محلی و شفاهی اهالی روستای بیژوی، سردشت؛ اطلاعات اولیه درباره نامگذاری مسجد و جایگاه مذهبی آن. 2.حاج ماموستا دکتر احمد شریعت‌پناه، از یاد رفتگان، مهاباد: نشر رهرو، چاپ اول، ۱۴۰۴ ش.
مسجد خلیفه فتاح، سردشت: ۱. معرفی و بنیان‌گذار: مسجد خلیفه فتاح در شهرستان سردشت، استان آذربایجان غربی، در سال ۱۲۸۵ هـ.ق توسط مرحوم خلیفه فتاح، از شخصیت‌های مذهبی و مؤمن منطقه و جد بزرگ خاندان فتاحی، تأسیس شد. این مسجد بر اساس معماری سنتی با ایوان و خدمات موقوفه ساخته شد و به‌عنوان مرکزی مذهبی و فرهنگی در شهر شناخته می‌شد.¹ ۲. بازسازی‌ها و حوادث تاریخی: در جریان جنگ جهانی اول، نیروهای روسی مسجد را به آتش کشیدند.² در سال ۱۳۲۲ هـ.ق، حاج غلام فتاحی اقدام به بازسازی مسجد نمود.³ در سال ۱۳۳۶ هـ.ش، بازسازی دیگری با مشارکت مردم و پیشنهاد ملا سعید خلوصی، پیش‌نماز مسجد، انجام شد. ملا سعید تا پایان عمر در مسجد پیش‌نماز بود.⁴ در سال ۱۳۵۴ هـ.ش، حاج مطلب شمامی با همکاری اهالی خیر، مسجد را به شکل مدرن و امروزی بازسازی کرد.⁵ ۳. موقعیت جغرافیایی: مسجد در کوچه مسجد خلیفه فتاح و نزدیکی بازار قدیم سردشت واقع شده است و یکی از مراکز مذهبی و فرهنگی اصلی شهر به‌شمار می‌رود.¹ ۴. خانواده فتاحی و نقش اجتماعی: خاندان فتاحی از خانواده‌های معتبر و مذهبی منطقه هستند. خلیفه فتاح نقش مؤثری در توسعه مذهبی و فرهنگی سردشت داشت و حاج غلام فتاحی نیز در بازسازی مسجد و فعالیت‌های اجتماعی منطقه فعال بود.¹،³ ________________________________________
پانویس‌ها: 1) نرمین معروفی، «مسجد خلیفه فتاح سردشت – تاریخچه بناء»، وبلاگ نارمین سردشت. منتشر شده در ۵ مرداد ۱۳۹۲، 2) همان منبع. 3) همان منبع. 4) همان منبع. 5) همان منبع.
کتابنامه: معروفی، نرمین. «مسجد خلیفه فتاح سردشت – تاریخچه بناء.» وبلاگ نارمین سردشت. منتشر شده در ۵ مرداد ۱۳۹۲. شوکتی، محمدفاضل. سردشتنامه. در حال نگارش. سردشت: نگارنده.
عضو شوید
عضویت سریع
آمار
وب سایت:
آمار مطالب
آمار بازدید